ملائکة در خلقت آدم (ع) و رسولان در یوم یجمع الله الرُسُل با ارتفاعی بسیار بالاتر به سلوک در مسیر غیب پرداخنتند
ملائکة در خلقت آدم (ع) سلوک به سوی خدای عالم الغیب را با تعلیم وجه غیبی اسماء هؤلاء شروع کردند
در بحث آیات مربوط به ۱۰۹ تا ۱۲۰ سوره مائده، اینجا بحث دورانی است که رسولان جمع میشوند، خدای متعال رسولان رو جمع میکنه و یک سوال از آنها داره ما ذا أَجِبْتُم و رسولان یک پاسخ دارند، قالُوا لا عِلْمَ لَنا إِنَّكَ أَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ ما ذا أَجِبْتُم . یکی از سرآمدترین رسولان رو خدای متعال دوباره اختصاصاً این مباحثه رو با ایشون مطرح میکنه و اون عیسی علیه السلام است، تا میرسه به آیه ۱۱۶ که میفرماید ای عیسی آیا تو گفتی که تو و مادرت رو اله بگیرند؟ و پاسخ هایی عیسی علیه السلام میده تا میرسه به اینجا که تَعْلَمُ ما في نَفْسي وَ لا أَعْلَمُ ما في نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ . مشابه این بحث رو باید برویم در داستان خلقت آدم علیه السلام و ماجرای خلقت آدم با ملائکه بررسی کنیم، برخی نکات را آنجا به دست بیاوریم و اینجا استفاده کنیم. آنجایی که ملائکه یک رفتاری دارند با آدم علیه السلام و خدای متعال در آن بحث خلقت آدم ع که ایشون رو میخواهد خلیفه قرار بدهد ملائکه اعتراضی دارند و خدای متعال به آدم علیه السلام الْأَسْماءَ كُلَّها را تعلیم میده و به ملائکه عرضه میکنه هؤُلاء رو و گفته میشه که اگر حاضر هستید انباء کنید به أَسْماءِ هؤُلاءِ . پاسخ ملائکه را ببینید قَالُواْ سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَلِيمُ الحَكِيم . خدای متعال به آدم علیه السلام میفرماید که اسماء رو به آنها انباء کن بعد میفرماید که قَالَ أَ لَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنىِّ أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض من به شما نگفته بودم که من عالم غیب آسمانها و زمین هستم؟ بر مدار این که من عالم غیب آسمانها و زمین هستم باید با من رفتار کنید، این جایگاه ملائکه است، در قبال یک شخصی که خدای متعال به او تعلیم اسماء داده و خلیفه خداست، میفرماید که شمای ملائکه باید این توجه را داشته باشید که من عالم غیب آسمانها و زمین هستم، ملائکه این رو آموزش میبینند که اینجا جایگاه عالم بودن خداست به غیب آسمانها و زمین و آموزش میبینند آنچه که در نفسشان هست رو خدا متعال میدونه وَ أَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَ مَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ و از آدم علیه السلام بهره میبرند، بهره اسماء، انباء اسماء میشوند، اینجا زمانی است که خدا متعال همه ملائکه رو جمع کرده، یک کلاس براشون برپا کرده، یک خلیفه قرار داده، میخواهم یک خلیفه قرار بدهم، بسم الله بیاید جلو، ملائکه اینجا به این کلاس توجه میکنند و درس خودشون رو میگیرند، در سطح خودشون. بله ملائکه در آن کلاس یاد میگیرند که 1- خدای متعال عالمِ غیب است 2- باید سلوک تعلیمی را آغاز کنند توسط خلیفه خدا و باید به واسطه این خلیفه خدا در این سلوک حرکت کنند، برای آشنایی بیشتر، برای درک بیشتر، برای معرفت بیشتر از خدای عالم به غیب آسمانها و زمین نه خدای شهود بلکه خدای غیب، لذا آغاز میکنند تعلیم توسط خلیفه خدا و آغاز سلوک توسط خلیفه خدا، تعلیمش کجاست؟ قَالَ يَادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَائهِم آغاز سلوکش کجاست؟ وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئكَةِ اسْجُدُواْ لِآدَمَ فَسَجَدُوا آغاز کردن سلوک رو با خلیفه خدا، مطیع خلیفه خدا شدند و از مسیر وجود مبارک خلیفه خدا آغاز کردند سلوک رو، به سوی کجا؟ به سوی چه موضوعی؟ معلوم بود، در رأس غیب، سلوک الی خدای عالم غیب، علمی که نیاز هست چی هست؟ علم اسماء، مسیری که هست چی هست؟ خلیفه خدا. همه انبیاء و رسولان ع آمدند که ملائکه و سایر انسانها رو به این نقطه برسونند.
رسولان در یومَ یجمعُ الله الرُّسُل سلوک به سوی علّام الغیوب را با عنوان سوک در نفس الله آغاز می کنند
در یک یومی خدای متعال رسولان رو جمع میکنه، میگه بیایید در این صحنه. رسولان میرسند به همان کلاسی که ملائکه بودند ولی در ارتفاعی بسیار بالاتر، تازه رسیدن به یک نقطهای که لَا عِلْمَ لَنَا . در آغاز رسالت، اولین رسول چه کسی بود؟ آدم، در آغاز رسالت و نبوت کلاس چه بود؟ برای ملائکه لَا عِلْمَ لَنَا ، انبیاء ع شروع کردند به تعلیم، به ملائکه و سایرین و خودشون هم رشد، رسیدند به انتهای راه، يَوْمَ يجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَا ذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لَا عِلْمَ لَنَا علم نداریم، إِنَّكَ أَنتَ عَلَّامُ الْغُيُوب تو عمیقترین علمها را به تمام لایههای غیب داری. لَا عِلْمَ لَنَا در مورد چی؟ در مورد چه چیزی؟ جنس غیب است، ولی در مورد چه چیزی؟ اسمائی که به آدم علیه السلام تعلیم داده شد که آن هم غیب بود، خب آن را که تعلیم داده بود، به اولین رسول تعلیم شده بود، انباء از بسیاری از موضوعات غیبی، بسیار انجام شده بود به انبیا و رسولان علیهم السلام، رسولان سلوک غیبی زیادی داشتند، پلکان زیادی را در این مسیر طی کرده بودند، این لَا عِلْمَ لَنَا در چه چیزی؟ برویم جلو، در همین جایی که رسولان جمع میشوند، این جملهای که همه رسولان میگویند که لَا عِلْمَ لَنَا در موضوع عیسی علیه السلام توضیح داده میشه، لَا عِلْمَ لَنَا ، لَا عِلْمَ لَنَا کجاست؟ مادرش الان دقیقا کجاست؟ در آیه ۱۱۶ همین سوره مائده، لَا أَعْلَم ، لَا عِلْمَ لَنَا یعنی لَا أَعْلَم وقتی شما لَا عِلْمَ لَنَا هستی یعنی نمیدانی، یعنی علم نداری، لَا أَعْلَمُ مَا فىِ نَفْسِكَ لَا عِلْمَ لَنَا لَا أَعْلَمُ مَا فىِ نَفْسِكَ . آنجا ملائکه گفتند لَا أَعْلَم نسبت به چی بود؟ نسبت به أَسْماءِ هؤُلاءِ ، نسبت به اسماء الله، فرمود کهوَ عَلَّمَ ءَادَمَ الْأَسمَاءَ كلِّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلىَ الْمَلَائكَةِ فَقَالَ أَنبُونىِ بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِن كُنتُمْ صَادِقِين و ملائکه پاسخ دادند قَالُواْ سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ما نسبت به أَسْماءِ هؤُلاءِ علم نداریم. عیسی علیه السلام و انبیاء ع در يَوْمَ يجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُل یک حرفی مطرح میکنند لَا عِلْمَ لَنَا ، عیسی ع این جمله را توضیح میدهندلَا عِلْمَ لَنَا نسبت به چه چیزی؟ مَا فىِ نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنتَ عَلَّامُ الْغُيُوب . در این صحنه يَوْمَ يجَْمَعُ اللَّهُ الرُّسُل خدای متعال رسولان رو جمع میکنه، ظاهراً اینجا همه رسولان جمع می شوند به جز رسول الله صلی الله علیه و خدای متعال یک چیزی را میخواهد عَلَم کنه و آن چی هست؟ اینکه رسولان بعد از این دوران، این همه رسالت، این همه تعلیم، این همه تعلیم کتاب، نزول کتاب بر آنها، به صحنهای وارد شدند که آنجا اقرار میکنندلَا عِلْمَ لَنَا یک علمی هست ما نمیدونیم و به تبع آن یک سلوکی هست ما نداشتیم و نمیتوانیم آن سلوک را داشته باشیم و آن علم مربوط به مَا فىِ نَفْسِكَ است. شبیه به همان صحنهای که برای ملائکه در ابتدای خلقت گذاشته شد، در ابتدای خلقت بشر و در سالها بعد از خلقت ملائکه، سالها بعد از اینکه ملائکه کارگزار خدا بودند، رشد کرده بودند، ماموریتهای مختلف را از جانب خدای متعال انجام داده بودند، رسولان خدا بودند، رسول در مقام ملائکه، چون ملائکه هم میتوانند رسول خدا باشند، سالها بعد از اون خداوند ملائکه را جمع کرده و صحنه اینکه یک علمی هست نمی دانند یک معرفتی هست نسبت به خدای متعال بهش دسترسی ندارید و نداشتید تا الان، یک راه سلوکی هست که نداشتی، الان میخواهد این رو برای شما فتح باب کنم. هدیه پیشگاه اهل بیت علیهم السلام صلوات بفرستید، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.