حمد یعنی جانمایی در نزد خداوند و میزان ارزش و قیمتی که در نزد خداوند داریم چه در حال بهره از نعمات و چه فارغ از همه نعمات
یکی از جاهایی که خوب میشود حمد را درک کرد در لحظه مرگ است، وقتی خدا همه چیز را میگیرد. وقتی خدای متعال همه چیز را گرفت جایت کجاست؟ حمد یعنی فارغ از موضوعات، فارغ از اشیاء، فارغ از نعمات، فارغ از سختیها، شما با خدا یک مکالمه داری، از خدا یک درخواست داری، از خدا یک مسئلتی داری، از خدای متعال یک دعوتی داری، یک دعوایی داری، وَ آخِرُ دَعْواهُمْ ، حمد . یک بستر ارتباط ما با هم، دعوای نسبت به موضوع حمد است یعنی چه؟ یعنی درخواست، درخواست ما از خدای متعال در خصوص موضوع حمد، در هر موقعیتی که هستی حتی در سختیها یا در اوج نعمات که میشود جنات نعیم، یک درخواستی داری خدایا جانمایی من نزد تو کجاست؟ چیه؟ من در وجود تو چه جایی دارم؟ در وجود تو چه جایی دارم؟ در نظام ید اللهی تو جای من کجاست؟ در نظام عضد اللهی تو جای من کجاست؟ در نظام روح اللهی تو جای من کجاست؟ خدایا نعمت به من دادی؟ وقتی شما مطرح میکنی الحمدلله در قبال یک نعمت، یعنی خدایا به من نعمت دادی از تو ممنونم، شکراً لِله، از تو ممنون هستم، لکن الحمدلله، جای من کجاست؟ قیمت من نزد تو چه هست؟ تو کسی هستی که به هر دابّهای ولو آن دابّهای که، آن جنبندهای که خودش قادر نیست، خودش توانا نیست به دنبال رزقش باشد، علیل و ذلیل و بیچاره، یک موجود بسیار ریز در یک گوشهای در عالم در کنار یک صخرهای افتاده در بیابان، تو چه کسی هستی؟ اللهُ یَرزُقُهَا ، تو رزقش را میدهی. در آیه ۶۰ سوره عنکبوت میفرماید رزق که به همه میدهی، حتی آنی که خودش قادر نیست هیچگونه حرکتی برای رزقش داشته باشد، هیچگونه تحملی برای به دست آوردن رزقش نیست، تو رزق آن را هم میدهی، به من هم رزق میدهی، باشد، این رزقی که دادی جای من نزد تو کجاست؟ قیمت من نزد تو چیه؟ ضمن اینکه در رزق باید اهل شکر باشیم، متوجه باشیم که خدای متعال رزق داده و اهل شکر باشیم باید به این موضوع توجه کنیم، به معرفت الحمدلله، یعنی خدایا جای من نزد تو کجاست؟ قیمت من نزد تو چیه؟ این یعنی معرفت الحمدلله، چه این رزق را دادی چه نمیدادی، جای من نزد تو چی بود و چه هست؟ پس آنجایی که خدای متعال نعمت میدهد، و آنجایی که خدای متعال همان نعمت را میگیرد، در هر دو مطلب حمد خدا وجود دارد، در هر دو زمان حمد خدا وجود دارد، بحث حمد خدا هست. خدایا تو به من نعمت دادی، جای من چیه که تو به من نعمت دادی؟ و من قرار است چه جایگاهی پیدا کنم در نزد تو با این نعمت؟ خدایا از من این نعمت را گرفتی جایگاه من چیه و قرار است چه جایگاهی پیدا کنم؟