بررسی ارتباط درجات حیّ و نظام حمد

پاسخ اینکه چه کسی آسمان‌ها و زمین را خلق کرده به تنهایی سرافراز کننده نیست

بله در دو آیه ۶۳ سوره عنکبوت و ۲۵ سوره لقمان، مطلب جالب است، خدای متعال آن افراد را به خاطر ضعف در آن پاسخ توبیخ می‌کند، لزوماً آن پاسخ آن افراد را سرافراز نمی‌کند، پاسخ اینکه چه کسی آسمان‌ها و زمین را خلق کرده؟ افراد را سرافراز نمی‌کند. پاسخ به اینکه چه کسی و قائل بودن به اینکه خدای متعال است که آسمان‌ها و زمین را خلق کرده، خدای متعال است که باران را نازل می‌کند و زمین را زنده می‌کند بعد از موتش، انسان‌ها را سرافراز نمی‌کند.

رفتار منفی افک به جای الحمد لِلّه

می‌شود یک انسانی قائل به این باشد که آسمان‌ها و زمین را خدای متعال خلق کرده ولی مطابق آیه ۶۱ سوره عنکبوت اهل اِفک باشد، می‌فرماید وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ، قطعاً پاسخ می‌دهند که الله، فَأَنَّي يُؤْفَكُونَ ، قائل به این هست که خدا آسمان‌ها و زمین را خلق کرده ولی اهل یک رفتار منفی نسبت به خدای متعال هست و آن رفتار اِفک است، اهل یک رفتار مثبت نسبت به خدای متعال نیست و آن رفتار چیست؟ حمد خدا، الحمدلله. بدون معرفت الحمدلله حتی قائل بودن به اینکه خدای متعال آسمان‌ها و زمین را خلق کرده، خدای متعال تسخیر شمس و قمر را دارد، خدای متعال رزق می‌دهد، خدای متعال باران نازل می‌کند و زمین مرده را زنده می‌کند، بدون معرفت الحمدلله، این قائل بودن قیمت ندارد، این قائل بودن سرافرازی ندارد.

درجات حیات ذیل حمد معنا می یابد

در ادامه آیات سوره عنکبوت آیه ۶۴ می‌فرماید، وَ ما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ ۚوَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ ، اگر علم داشته باشند. آنهایی که قائل به خلقت آسمان‌ها و زمین توسط خدای متعال باشند، آنهایی که قائل به رزق توسط خدای متعال باشند، قائل به نزول باران توسط خدای متعال باشند، قائل به حی کردن زمین بعد از موتش توسط خدای متعال باشند، ولیکن معرفت الحمدلله نداشته باشند، این قائل بودنشان عالمانه نیست بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ و این قائل بودنشان عاقلانه نیست بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ ، اگر علم داشته باشند لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ ، در آیه ۶۴، باید چه بگویند؟ باید چه جوری فکر کنند؟ باید این را فکر کنند، مَا هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ ۚ وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوان ، باید تفاوت حیاتها را بفهمند، باید تفاوت حی بودن‌ها را بفهمند، تفاوت چه چیز را بفهمند؟ اینکه بفهمند یک حیاتی هست به اسم حیات دنیا، ولی این یک لهو و لعب است، یک بازی است، یک سرگرمی است، در حی بودن این یک سرگرمی است، این یک بازی است، قیمتی ندارد، چه چیز قیمت دارد؟ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوان ، آنجا حیاتش بیشتر است، به چی دارند توجه می‌کنند؟ به حیات بیشتر، به درجات حیات، اگر علم داشته باشند به این توجه می‌کنند، این افراد چه کسانی بودند؟ طبق آیه ۲۵ سوره لقمان، بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ ، علم ندارند. به چی توجه نکردند؟ می‌دانستند که خدا خالق آسمان‌ها و زمین است، به یک موضوعی توجه ندارند که خدای متعال می‌فرماید این‌ها علم ندارند. خدای متعال به رسول الله می‌فرماید تو بگو الحمدلله ، این‌ها به یک چیزهایی توجه ندارند، لَا یَعلَمونَ یک چیزهای را دیگه، این‌ها علم ندارند یک چیزهایی را دیگه، به یک چیزی توجه ندارند، به چه چیزی؟ مطابق آیات سوره عنکبوت، در آیه ۶۴ سوره عنکبوت می‌فرماید که اگر علم داشته باشند چه چیز را می‌دانند؟ این را می‌دانند مَا هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ ۚ وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوان ، دوتا فضا را آورد گذاشت کنار هم، دنیا و آخرت، چه چیزی از دنیا و آخرت را؟ حیات، حی بودن، بهره از حی، درجات حی، درجات حی بودن، اینکه حیات دنیا یک سرگرمی است، یک بازی است و حیات آخرت، دار آخرت از نظر حی بودن، حی‌تر است، این را می‌دانند، اگر اهل علم باشند به این توجه می‌کنند. در چه فضایی؟ در همان فضایی که می‌دانند خدای متعال آسمان‌ها و زمین را خلق کرده، می‌دانند خداست که باران را نازل می‌کند، خداست که رزق می دهد، باید به این توجه داشته باشند کجا حی‌تر است، این حیاتی که الان دارند چیه، جایگاه این حی بودن کجاست. این فضای کلی را، این فضای درجات حی را، توجه به درجات حی را، خدای متعال ذیل چه موضوعی مطرح می‌کند؟ همان مطلبی که خداوند به رسول الله می‌فرماید تو بگو، تو چه بگو؟ الحمدلله ، باید به حمد توجه داشت. بله درجات حیات ذیل حمد معنا می‌شود. خدای متعال نظام حمد را گذاشته است که کسانی که وارد این نظام بشوند، که وارد این نظام بشود محمود بشوند، وارد این نظام بشوند محمد بشوند، وارد این نظام بشوند احمد بشوند، یعنی چه؟ یکی از آثارش چی هست؟ یعنی بهره از حی بودن شان به اوج درجات برسد، یعنی حی بشوند.

خلق آسمان ها و زمین جهت حیّ شدن توست و اگر این طور نباشد میت وار زندگی می کنی

شما ممکنه قائل به این باشید که الله هست که آسمان‌ها و زمین را خلق کرده، الله هست که باران نازل می‌کند، ولی برادر من، یک میت هستی، میت وار معرفت داری. باید قائل به این باشی خدایی که آسمان‌ها و زمین را خلق کرده، خلق کرده که تو حی بشوی، تو در درجات حی ارتفاع بگیری.