نزول آیات، علّت و ابزارِ خروج از ظلمات به سمت نور است

بررسی آیات خروج از ظلمات به سمت نور

بحث خروج از ظلمات به سمت نور. ما چند آیه در این زمینه داریم، باید بررسی کنیم که ابزارهای و اون پایه و سبب خروج از ظلمات به سمت نور، چه موضوعاتی است و رابطه این موضوعات با هم چی هست؟ در آیه اول سوره ابراهیم خدای متعال می‌فرمایدبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. الر كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلىَ‏ صِرَاطِ الْعَزِيزِ الحَمِيد موضوع چی هست؟ اینکه کتاب، به خاطر خارج کردن ناس از ظلمات به سمت نور. کتاب بر رسول الله صلوات الله علیه نازل شده تا رسول الله به خاطر این نزول کتاب و با نزول این کتاب و به وسیله این کتاب، ناس را از ظلمات به سمت نور خارج کنه. این فضا برای رسول الله صلوات الله علیه در دو آیه دیگر هم مطرح است، در آیه ۹ سوره حدید و آیه یازدهم سوره طلاق. در آیه نهم سوره حدید مطرح است که خدای متعال می‌فرمایدهُوَ الَّذِى يُنزِّلُ عَلىَ‏ عَبْدِهِ ءَايَاتِ بَيِّنَاتٍ لِّيُخْرِجَكمُ مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّور در اینجا خدای متعال نسبت به مخاطبینی می‌فرماید که، مخاطبینش در آیه هشتم و آیات قبلی مطرح است، در آیه هشتم مطرح است کهوَ مَا لَكمْ لَا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكمْ لِتُؤْمِنُواْ بِرَبِّكمْ بیایید ایمان بیاورید، چرا؟ چون خدا کسی است که این خدایی که قرار است به او ایمان بیاورید، کسی است که بر عبدش آیات بینات نازل کرده تا شما را از ظلمات به سمت نور خارج کنه. در آیه دیگر آیه یازدهم سوره طلاق خدای متعال می‌فرمایدرَسُولاً يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِ اللَّهِ مُبَيِّناتٍ‏ لِيُخْرِجَ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّور پس ببینید سه مطلب شد، در بحث خروج از ظلمات به سمت نور، مربوط به رسول الله صلوات الله علیه و احتمالاً آیه دیگر هم که اون آیه رو هم میشه ارتباط داد به این موضوع با تفسیر،

آیه 16 سوره مائده و بحث خروج اهل کتاب از ظلمات به سمت نور و ارتباط آن با کتاب

آیه شانزدهم سوره مائدهيَهْدِى بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّورِ بِإِذْنِه در این آیه هم خدای متعال در قبل از این آیه از این مطلب صحبت میکنه کهقَدْ جَاءَكُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتَابٌ مُّبِين[المائده: 15] در ادامه ثمره این که خدای متعال این نور و کتاب مبین رو بر رسول الله صلوات الله علیه قرارداده در آیه شانزدهم سوره مائده مطرح استيَهْدِى بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّورِ بِإِذْنِه مخاطب این آیه اهل کتاب هستند و براشون مطرح است که حالا که یک رسولی آمد و همراه اون رسول نور و کتاب مبین است و خدای متعال می‌خواهد به وسیله اون نور و کتاب مبین، هدایت کنه کسانی که تبعیت می‌کنند از رضوان خدا، هدایت کنه آنها را به سمت سُبُلَ السَّلَامِ و خارج کنه اونها را از ظلمات به سمت نور، این آیه با تفسیر میتونه به اون سه آیه ملحق باشه. در بحث خروج از ظلمات به سمت نور، مربوط به این فضایی که خدای متعال از طریق رسولان بخواهد کار انجام بده، این کار رو محقق کنه،

ارسال آیات، به دلیل خروج قوم حضرت موسی (ع) از ظلمات به سمت نور

آیه پنجم سوره ابراهیم است می‌فرمایدوَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسىَ‏ بِآيَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّور ما موسی ع رو به آیات‌مون ارسال کردیم که قومت را از ظلمات به سمت نور خارج کنه. در رأس این آیات آیه چهل و سوم سوره احزاب است می‌فرمایدهُوَ الَّذِى يُصَلِّى عَلَيْكُمْ وَ مَلَائكَتُهُ لِيُخْرِجَكمُ مِّنَ الظُّلُمَتِ إِلىَ النُّور پس ببینید چند مسیر خروج از ظلمات به سمت نور وجود داره.

ارتباط آیات خروج از ظلمات به سمت نور با نزول کتاب و نزول آیات با مخاطب قرار دادن رسول الله (ص)

ما هفت آیه خروج از ظلمات به سمت نور داریم، از این هفت آیه‌ای که برای خروج از ظلمات به سمت نور است، در این هفت آیه‌ای که خروج از ظلمات به سمت نور مطرح است، چهار آیه مربوط به رسول الله صلوات الله علیه است، یک آیه، آیه اول سوره ابراهیم، پایه این خروج، نزول کتاب خداست، مخاطب هم ناس هستند. آیه بعد سوره حدید، پایه این، یعنی علت و ابزار این خروج دادن انسانها نزول آیات بینات است بر رسول الله ص. آیه بعدی آیه طلاق، علت این خروج دادن، تلاوت آیات الله مبینات است توسط رسول الله صلوات الله علیه. آیه بعدی هم آیه ۱۶ مائده که بحث نور و کتاب مبین است، این چهار آیه مربوط به رسول الله صلوات الله علیه.

خروج از ظلمات به سمت نور به وسیله صلاة بر مومنین و ملائکة

آیه دیگر مربوط به موسی علیه السلام است که به وسیله آیات، این خروج قوم موسی باید انجام بشه. آیه بعدی، آیه ششم، آیه ۴۳ سوره احزاب است که خدای متعال به وسیله صلات بر مومنین و ملائکه به وسیله صلات بر مومنین، مومنین را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کنند.

تحقق ولایت خداوند به شرط قدم بر داشتن در مسیر خروج از ظلمات به سمت نور ممکن می شود، مسیری که اهل ایمان به خداوند با کفر نسبت به طاغوت و تمسّک به عروةالوثقی آغاز نموده اند

آیه هفتمی که در موضوع خروج از ظلمات به سمت نور هست، در سوره بقره آیه ۲۵۷ مطرح استاللَّهُ وَلىُّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّور به نظر، این آیه رو نباید اینگونه ترجمه کرد که خدا ولی مومنین است که به وسیله این ولایت، آنها را از ظلمات به سمت نور خارج کنه، چون ما در شش آیه دیگر در آیات دیگر داشتیم که اگر خدای متعال موضوعی رو رقم زده که علت و وسیله خروج از ظلمات به سمت نور هست، عبارت اینطوری مطرح است مثلا لِیُخرجهُم، لِیُخرجکُم، حرف لام تعلیل اونجا وجود دارد. در آیه ۲۵۷ این حرف لام تعلیل که نیست، نقش جمله هم به نظر با احتمال زیاد میشه به سمت حال گرفت، نقش حالیه، یعنی چی؟ یعنیاللَّهُ وَلىُّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ خدا ولی کسانی که ایمان آورده‌اند از قبل هست در حالی که دارد آنها را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند. شما ممکن است بپرسید چگونه از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند؟ با چه ابزاری اونها را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند؟ با یکی از اون ابزارهایی که در آیات دیگر مطرح است، با تلاوت آیات توسط رسول الله صلوات الله علیه، با آیات بینات، با کتاب، با صلات، آنها را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند، ولی در حالی که آنها را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند، با یکی از این اسباب، با این اسباب، آن‌ها را از ظلمات به سمت نور خارج می‌کند، ولی آنهاست. این افراد از قبل ایمان آورده‌اند، آیه می‌فرماید الَّذِينَ ءَامَنُواْ، آن افراد از قبل ایمان آورده‌اند، به دلیل ایمان، دو موضوع بر آنها محقق میشه، موضوع اول چیست؟ موضوع اول يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلىَ النُّور است، موضوع دوم چیست؟ ولایت خداست. این ولایت خدا معادل این خروج از ظلمات به سمت نور نیست، اینطور نیست که ولایت باید باشه تا شما از ظلمات به سمت نور خارج بشوید، نه، شما باید قدم برداری در مسیری که مشمول خروج از ظلمات به سمت نور بشوید آنجا ولایت خدا بر شما محقق میشه، آنجا شما درک ولایت خدا داری، آنجا خدا ولیّ شماست. شما باید چه کسی بشوی؟ طبق آیه ۲۵۷ سوره بقره باید بشوید الذین آمنوا، این الذین آمنوا چه کسانی هستند؟ در آیه ۲۵۶ مطرح است، در آیه قبلش،لَا إِكْرَاهَ فىِ الدِّينِ قَد تَّبَينَ‏ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوت این مومنین کیا هستند؟ کسانی که اول کفر به طاغوت داشتند، مقدمه ایمانشون، اول کفر به طاغوت است. قطعاً کفر به طاغوت دارند و مرحله بعدوَ يُؤْمِن بِاللَّهِ و به الله ایمان بیاورند، کدوم الله؟ حداقل اللهی که در آیه ۲۵۵ مطرح استاللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ و الی آخر آیه،وَ يُؤْمِن بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى‏ لَا انفِصَامَ لَهَا ایمانی که، این شکل از ایمانی که ثمره‌اش این هست، مستمسک شدن به الْعُرْوَةِ الْوُثْقَى و جدا نشدن، این ایمان. شما اگر این ایمان را آوردید، می‌شوید جز الذین آمنوای آیه ۲۵۷ ، شما این ایمان رو آوردید می‌شوید جزء الذین آمنوا، چه اتفاقی براتون میفته؟ مشمول خروج از ظلمات به سمت نور می‌شوید، با چه موضوعی؟ با اثر از کتاب الله، با اثر از تلاوت آیات خدا توسط رسول الله صلوات الله علیه، با اثر از صلات خدا که بر شما هست، مشمول خروج از ظلمات به سمت نور می‌شوید، در حال این خروج از ظلمات به سمت نور، الله ولی شماست، اینجا ولایت خدا بر شما جریان پیدا می‌کنه. اینجا شما درک ولایت خدا می‌کنید. بله اینجاست این تفاوت. پس آن کسی که در مسیر خروج از ظلمات به سمت نور قرار می‌گیره، در معرض ولایت ولیّ قرار خواهد گرفت و قرار می‌گیره. با این ولایت ولیّ، مشمول رشد میشه. رشد اینجا به معنای خروج از ظلمات به سمت نور نیست. رشد، اتفاق معادلی است که در حین و در حال خروج از ظلمات به سمت نور توسط ولی برای این افراد اتفاق میفته.

مرشد را می توان تنها صفت ولایت خداوند در نظر گرفت

اینه کارکرد ولایت و جالبه وقتی در آیات مربوط به ولایت توجه می‌کنیم، آنجایی که بحث ولایت و ولی بودن مربوط بودن خدای متعال است، ظاهراً فقط یک صفت برای ولیّ بودن خدا مطرح است و اون ولیّ مرشد هست، و اون مرشد بودن است. یعنی خدای متعال می‌خواهد برای ولیّ بودن خودش یک توصیفی و صفتی، توصیفی در قالب صفت، مطرح کنه می‌فرماید ولیّ مرشد. تا اینجا ما از دو طریق ارتباط ولایت با بحث رشد رو دیدیم، یکی آیات مربوط به آیه ۲۵۶ و ۲۵۷ سوره بقره هست، یکی هم بحث صفات ولایت و ولیّ که در قرآن مطرح است، صفاتی که برای ولیّ مثبت و ولی خدایی، مطرح است که در دو آیه این صفت مطرح است، آیات سوره کهف که ولیّ مرشد مطرح است، آیه ۳۴ سوره فصلت کهوَلىٌّ حَمِيم مطرح است. در سوره فصلت این آیه ارتباط به بحث ولایت خدا و ولیّ بودن خدا نداره، آیه سوره کهف باقی می‌مونه که آنجا صفت ولیّ، ولیّ بودن خدای متعال بحث مرشد بودن مطرح است.