خداوند بالاترین حامد و رسول الله (ص) در بین رسل اصلی ترین محمود است

جمع بندی مشتقات ریشه حمد در قرآن

با توجه به دسته کلمات ریشه حمد، ما هفت دسته کلمه داریم از ریشه حمد که یک دسته کلمه‌اش خود مصدر حمد است، ۴۳ بار در قرآن است که باید مفهوم و روابطش بررسی بشود، دو دسته کلمه داریم که در معنای اسم فاعل هستند، حامد و حمید، ۱۷ بار همین حمید هست مربوط به خدای متعال، یعنی بیشترین فاعل حمد، خدای متعال در قرآن مطرح شده، آن هم با اسم مشتق صفت مشبه، یعنی یک حامدی که پیوستگی دارد و شدت دارد، یک بار هم حامد برخی مومنین هستند، یک فعل داریم از حمد یعنی آن مفهوم حمد باید فعلیت پیدا کند، توسط افرادی آن مفهوم حمد باید فعلیت پیدا کنند، در رأس فاعلان خدای متعال است.

خداوند و برخی مومنین فاعلان فعل حمد هستند

مفهوم حمد چگونه فعلیت پیدا می‌کند؟ توسط فاعلان حمد، در رأس این فاعلان خدای متعال است، برخی مومنین هم می‌توانند فاعل حمد باشند، برخی مومنین و مسلمانها هم نمی‌توانند فاعل حمد باشند، کافران و مشرکان اصلاً نمی‌توانند حامد باشند و فاعل حمد باشند.

رسول الله (ص) با عناوینی چون احمد، محمد و محمود از اصلی ترین مصادیق مفعول فعل حمد است

برخی از انسان‌ها در رأسشان رسول الله صلوات الله علیه مفعول فعل حمد هستند، فعل حمد انجام می‌شود به خاطر مفعولش و خدای متعال در سه واژه محمود، محمد و احمد بحث مفعول حمد را مطرح می‌کند، اصلاً فعل انجام می‌شود به خاطر مفعولش. یعنی شما یک فعلی که متعدی است را انجام نمی‌دهی وقتی هیچ مفعولی وجود ندارد، مقصد انجام فعل متعدی مفعول فعل است. پس وقتی فعل متعدی است، آن فعل انجام می‌شود که آن مفهوم آن فعل بر مفعول هویدا بشود، در مفعول پدیدار بشود. پس ببینید در بحث حمد یک مفهوم حمد داریم، این مفهوم حمد به واسطه فعل بروز پیدا می‌کند، به فعلیت می‌رسد، این فعل فاعلانی دارد، در رأس این فاعلان خداست و برخی مومنین هم می‌توانند فاعل این فعل باشند، این فعل بر برخی انسان‌ها انجام می‌شود، در رأس این انسان‌ها رسول الله صلوات الله علیه هست و دیگرانی هم ممکن است باشند یکی از استدلال‌هایی که دیگران هم می‌توانند باشند مفهوم احمد است، احمد اسم تفضیل یعنی یک حمد شده داریم، یک حمد شده‌تر داریم. پس مقصد موضوع حمد، حمد شدن مفعول‌های حمد است، عالی‌ترین مقصد حمد، عالی‌ترین مقصد نظام حمد در عالم، وجود نظام حمد در عالم، حمد شدن رأس حمد شده‌ها است، حمد شدن سرآمد حمد شده‌هاست، یعنی سید ما رسول الله صلوات الله علیه.