در قبال نعمات رفتار حمد موجب حرکت در صراط مستقیم و رفتاری مقابل حمد موجب حرکت در مسیر صراط الجحیم می شود

بهره مندی از نعمت تامّه در مسیر صراط مستقیم که خود ذیل بحث حمد قرار دارد

عرض شد که در بحث حمد یکی از موضوعات مهم ذیل این بحث، صراط است، البته صراط المستقیم، البته صراط الله، البته صراط الحمید. صراط برای چه کسانی مطرح است؟ برای اهل نعمت، برای کسانی که خدای متعال به آنها نعمت داده. هر مقطعی که نعمتی دریافت می‌کنند، همه نعمت دارند ولی خب نعمات مدام تغییر می‌کند و نعمات دیگری دریافت می‌کنند تا اوجش می‌شود نعمت تامه، این مطلب برای رسول الله صلوات الله علیه است و برای مومنین و انسان‌ها هم هست، از دروازه ماجرای غدیر خم أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي ، از دروازه غدیر خم این مطلب اتفاق می‌افتد، الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي المائدة ، یعنی نعمت اینجا تام می‌شود.

اصلی ترین رفتار در صراط حمد است

خب صراط برای اهالی نعمت هست در هر درجه و مقطعی که از دریافت نعمت هستند. در صراط باید چه بکنند؟ صراط به چه منظور است؟ اصلی‌ترین رفتار در صراط، ارتفاع رفتاری در صراط چیست؟ صراط بابت چه رفتاری ما را و انسان را قرار است به چه رفتاری بکشاند؟ به حمد، انسان باید به حمد کشیده بشود. آنچه که مهم است برای توی انسانی که در هر مقطعی از دریافت نعمات هستی، باید به حمد کشیده بشوی، باید اهل حمد بشوی. این اهل حمد شدن یک ساز و کار می‌خواهد، یک اسلوب می‌خواهد، یک فضایی می‌خواهد. آن اسلوب، آن شیوه برای اهل حمد شدن می‌شود صراط مستقیم، می‌شود صراط، صراط ذیل صراط الله، ذیل صراط الحمید.

اگر شیوه رفتار در قبال نعمت منجر به دور شدن از حمد شود نتیجه اش صراط الجحیم است که در سوره حمد مغضوبین و ضالّین مصداق این رفتار هستند

آن اسلوب و آن شیوه برای اهل نعمت که در هر مقطع از دریافت نعمت هستند که آنها را از حمد دور کند، می‌شود صراط الجحیم، می‌شود صراط به سوی الجحیم، به صورت کلی می‌شود آن اسلوب و شیوه‌ای که انسان‌های نعمت یافته را در هر مقطعی از نعمت که هستند، از حمد دور کند. این از حمد دور شدن مطابق سوره حمد با دو عنوان دیگر مطرح می‌شود. حمد یک رفتار در قبال خداست، یک معرفت در قبال خدای متعال و یک رفتار در قبال خدای متعال هست در بستر نعمات، در هر مقطع و هر درجه‌ای از دریافت نعمت که این انسان هست، مقابلش این انسان را به چه نقطه‌ای می‌رساند؟ به دو جایگاه، این فرد یا مغضوب می‌شود یا ضال.