برخی اوقات حمد باید به خاطر خلوص، سرّا انجام شود و برخی اوقات به خاطر ظهور رفتارهای خدایی در عالم به صورت علانیة

ابتدا در رفتارها و اعمال هر آن رفتاری که خصوصی‌تر است، پنهانی‌تر است، رابطه سِرّگونه دارد با خدای متعال، به مفهوم حمد نزدیک‌تر است، و انسان را به حمد نزدیک‌تر می‌کند، چرا؟ چون در مفهوم حمد یک رابطه خصوصی و اختصاصی با خدای متعال است. آیا در جهر و در آشکار نمی‌شود حامد بود؟ می‌شود، موضوع این نیست که حمد فقط در سِرّاً وجود دارد، هم در سرّاً وجود دارد، هم در جهراً وجود دارد، هم در علانیة وجود دارد، ولیکن سِراً یک پایه کار است، رابطه اختصاصی و خصوصی بهتر آنجا شکل می‌گیرد و اثبات این مدعاست که شما رابطه اختصاصی با خدای متعال را خواهان هستید. در جهراً و علانیه و علناً، آیا باید رفتارهای خوب داشت؟ بله، لکن خلوصش سخت‌تر است، یک، پس باید خلوص داشت، دوم چرا باید جهراً و علانیه این رو داشت؟ به جهت ظهور رفتارهای مثبت، رفتارهای خدایی در عالم. مثلاً در بحث انفاق، سراً انفاق داشته باش، باید این را داشته باشی، اهل انفاق حتماً باید سراً انفاق داشته باشند ولی آیا باید علناً هم داشته باشند؟ بله، ضمن اینکه خلوصش را باید رعایت کنند چرا باید علناً داشته باشند؟ به دلیل ظهور رفتارهای خدایی در عالم. پس هدف اینطوری است، نیت اینطوری است، نیت علنی کردن شعائر الله است، علنی کردن رفتارهای خدایی در عالم است، جهر دادن توحید خدا در عالم است. این هم چون خدای متعال فرموده شما این را دنبال می‌کنید. اگر خدای متعال این را نخواسته بود شما دنبال نمی‌کردید، باید همان سراً رفتار می‌داشتید. خب مقدم چه است؟ آن رفتار سراً، یعنی کسی اگر فقط رفتار علنی دارد، همه رفتارها را مثل انفاق را علنی انجام می‌دهد، جهراً انجام می‌دهد و سراً ندارد، باید به خودش تأمل کند، ممکنه در توحید، ممکنه در خداخواهی، ممکنه در حمد ایراد داشته باشد و مرتکب اشتباهی دارد می‌شود، انسان برای حامد بودن یکی از تمریناتش باید این باشد، رفتارهای سراً را، رفتارهای پنهانی، رفتارهای در خفا را، رفتارهای مثبت سراً، رفتارهای مثبت در خفا، لیست باید بکند این رفتارها را برای خودش. چند تا رفتار داریم که هیچکس نمی‌داند؟ چند تا فعل مثبت داریم که هیچکس نمی‌داند، خودم می‌دانم و خدا؟ در پیرامونم، در اطرافیانم، در دوستانم، در فامیلم، در خانواده‌ام، هیچکس از آن اطلاعی ندارد، فقط می‌دانم و خدا، آیا می‌توانم در هنگام مرگ یک لیست پر تعدادی از این رفتارها را داشته باشم که فقط خودم می‌دانم و خدا؟ اینجا باید ظرافت به خرج بدهم. حالا یک لیستی دارم خودم می‌دانم و خدا بعد می‌آیم به دوستانم می‌گویم که من یک لیست ۲۰ تایی رفتار دارم که خودم می‌دانم و خدا و شما نمی‌دانید، آره باید این را مراقبت کنیم. پس واقعاً با چه انگیزه‌ای هم برویم؟ با انگیزه حمد.