سه بحث ذیل نظام حمد قائل شدن به نظام حمد، حامد بودن و محمود شدن است

شناخت نظام حمد خداوند و قائل شدن به آن

در بحث حمد یک قائل بودن به حمد داریم و یک در مقام محمود قرار گرفتن، در واقع سه تا بحث است، قائل به حمد باشیم، حامد باشیم، محمود باشیم. ابتدا بحث قائل بودن به حمد است، سپس بحث حامد بودن است و سپس بحث محمود بودن است. در قائل بودن به حمد یعنی انسان نظام حمد خدا را بشناسد و به این موضوع قائل باشد و به دنبال معرفت عالم و اشیاء در نظام حمد خدا باشد. بحث حمد را لِله بشناسد، یعنی چه؟ یعنی الحمدلله را بشناسد، معرفت کند و قائل به این موضوع باشد.

حامد بودن یعنی جایگاه دادن به افعال و رفتارهای خود ودیگران در نزد خداوند

در بحث حامد بودن یعنی سعی انسان بر اینکه اول خدا را و جایگاه خدا را در عالم بشناسد، دوم جایگاه اشیاء را بشناسد و بفهمد و سوم اینکه به دنبال این باشد که اشیاء مختلف از جمله افعال، رفتارها و کردار‌های خودش را مثل نمازش را، در نظام حمد جا بدهد، یعنی چه؟ یعنی جایگاه بدهد عندالله، یعنی ذیل قائل بودن به الحمدلله، حالا در نظام حمد رفتار کند، جایگاه بدهد و به دنبال جایگاه دادن باشد به افعال، رفتارها، اشیاء، به خودش، به دیگران، در نظام حمد. یکی از موضوعاتی که باید بهش توجه کند اخلاص هست.

محمود شدن یعنی حرکت در مسیری که حمد شده تر شویم

و در بحث سوم فرد به دنبال محمود شدن است که در جایگاه محمود قرار بگیرد و در جایگاه محمود سلوک کند، در مفهوم محمود سلوک کند. محمود یعنی حمد شده، سلوک کند یعنی حمد شده‌تر بشود، حمد شده‌تر بشود و پیوسته این مسیر را حرکت کند. این مرتبه سوم در بحث حمد است. آنجایی که گفته می‌شود، الهی هب لی کمال الانقطاع الیک، به نظر این مرتبه سوم از حمد است یعنی آغاز راه محمود بودن است. یعنی شما مناجات شعبانیه را اینجا ببینید.