محمود شدن در صراط الحمید و به دست الحمید محقق خواهد شد
قائلِ به حمد شدن، حامد شدن و محمود شدن ذیل سه معرفت الحمد لله رب العامین، الرحمن الرحیم و مالک یوم الدین
در سوره حمد سه گانه وجود دارد، سه گانه رب العالمین، الرحمن الرحیم، مالک یوم الدین، که این متناظر است با یک سه گانه رفتاری ایاک نعبد و ایاک نستعین، رفتار در بستر نعمات و بحث صراط مستقیم. این سه گانه رفتاری با یک سه گانه در بحث حمد هم مرتبط هستند. قول و قائل بودن به الحمدلله رب العالمین، حامد بودن و محمود شدن و شاید بشود گفت که بحث قائل بودن به حمد در آیه دوم سوره حمد است الحمدلله رب العالمین، به خاطر همین در آیات دیگری هم در قرآن هست که میفرماید قُل الحمدلله رب العالمین، دایره عالمین آنقدر وسیع و بزرگ است که انسان باید قائل باشد به این موضوع و با این قائل بودن بحث را در بحث حمد آغاز کند و در ذیل الرحمن الرحیم حامد بشود و ذیل مالک یوم الدین محمود بشود و به همین شکل سه گانه در بحث ایاک نعبد و ایاک نستعین، متناظر است با قائل بودن به حمد خدا و انعمت علیهم مثبت، متناظر است با حامد بودن و صراط مستقیم متناظر است با محمود بودن و محمود شدن از جانب خدای متعال. پس صراط آن فضایی است که انسانها محمود خدا میشوند، راه به سوی محمود شدن است. به خاطر همین است که تا انتها مطرح است تا انتهای جنات هم این بحث مطرح است یعنی آنجایی که دیگر انسانها میخواهند از هر آنچه که اسمش نعمت است هم عبور کنند، دیگر بحثی به عنوان نعمت وجود ندارد، چیزی غیر الله وجود ندارد. آنجا بحث صراط، صراط الحمید مطرح است.
صراط الحمید صراط کسی که بسیار حمد میکند و انسان هایی که علی صراط هستند در صراط الحمید محمود می شوند
صراط الحمید یعنی صراط کسی که بسیار حمد میکند، اصلیترین حمدش کننده اوست و آن صراط اوست، یعنی چه؟ یعنی فضایی که انسان در آن فضا قرار میگیرد و الحمید او را حمد میکند و به او در وجود خودش، در آنجایی که غیرالله وجود ندارد جایی میدهد، یعنی او محمود میشود. پس ببینید چقدر مفهوم صراط به بحث حمد نزدیک است، به چه بحثی از حمد؟ به عالیترین بحث در حمد. در مورد انسانها صراط میشود فضای محمود شدن، در مورد خدای متعال صراط میشود حمد کردن، لذا میفرماید صراط الحمید، لذا صراط الحمید یعنی صراط الله که حمد میکند و بسیار حمد میکند و به بهترین نحو حمد میکند، چه کسی را؟ کسانی را که علی صراط هستند، آنهایی که علی صراط هستند چه میشوند؟ محمود.