استحکام رسول الله (ص) توسط حافظان خدایی، حاملان وحی و معلّمی خدایی در تمام دوران زندگی، سبب مواجهه با کلام الله، رؤیت قلب و عدم انحراف بصر در معراج شد
کلاس تعلیم برای رسول الله (ص) قبل از معراج توسط شدید القوی
در سوره نجم می فرماد که، وَ النَّجْمِ . قسم به نجم. آن هنگامی که هوی میشود. یه زمان آیندهای از نجم. کی قسم می خوره؟ الان. الان قسم می خوره به نجم. از چه زمانیش حرف می زنه؟ میگه نجم یه روزی هوی خواهد شد. از چه فعلی، از چه موضوعی می خواد حرف بزنه؟ چرا این قسم رو می خوره؟ می خواد بگه که این نجم که الان صاحب شماست، این نجم که یک روزی هوی خواهد شد الان صاحب شماست، در گذشته ضلالت نداشته، اغوا نداشته، هر حرفی هم که می زنه، هر نطقی هم که داره از هوی نیست بلکه وحیی است که به او وحی میشود. در گذشته شدید القوی او را تعلیم داد. معلمی با صفت شدید القوی با صفت ذو مرّه، او را تعلیم داد. کی؟ از قبل. از همان زمانهایی که او در ضلالت نبود. هیچ زمانی در ضلالت نبود. اویی که در ضلالت نبود، اویی که اغوا نبود، همان دوران معلمی شدید القوی او را تعلیم می داد. از همان گذشتهها و حال هر نطقی که دارد، وحیی است که توسط وحی کنندگان خدایی به او وحی میشه. از همان زمانها توسط معلم شدید القوی ذو مرّه تعلیم شد. چه چیزی تعلیم شد؟ در این آیه معلوم نیست، مطرح نشده ولی مفاد چه چیزی تعلیم شد رو از دو بخش باید به دست بیاریم. 1- از ویژگی و صفت معلم 2- از نتیجه کار. نتیجهی کار چی هست؟ فَاسْتَوَى . و او بِالْأُفُقِ الْأَعْلى است. مفهوم افق ممکنه مراتب مختلف داشته باشه لذا عالیترین مرتبه افق. خب اینجا باید بحث بشه که افق چی هست؟ که اعلی ترین افق معنا بشه. یعنی در واقع عالیترین افق معنا بشه. بله در سوره نجم این تعلیم توسط شدید القوی به نظر قبل از قرآن قرآن هست. این تعلیم قبل از قرآن قرآن هست. این معراج قبل از قرآن قرآن هست. قبل از قرآن قرآن با معلمیِ معلمی با صفت شدید القوی. معراج، معلم می خواد. آیا رسول الله ص قبل از قرآن معلم داشتند؟ بله داشتند. کی بوده؟ یک شخصی، یک معلمی بنام شدید القوی، معلم رسول الله ص بود. او را بالا آورده تا قرآن رو دریافت کنه.
حافظان خدایی، حاملان وحی و معلمی خدایی برای رسول الله (ص)، در تمام دوران زندگانی
آیا رسول الله ص قبل از قرآن نطق داشتند؟ بله، نطق داشتند. کسانی، حاملان وحیی از جانب خداوند متعال به رسول الله ص وحی می کردند رسول الله ص نطقشون بر اساس اون وحی بوده. آیا رسول الله ص در دوران قبل از قرآن در معرض ضلالت بودند؟ در معرض اغوا بودند؟ بله بودند. چه شده؟ به ضلالت نیفتاده، به اغوا نیفتاده. چه جوری؟ بوسیلهی یه کسی. بوسیله یک موجودی از جانب خداوند متعال محافظت شده که به ضلالت نیفته، که اغوا نشه. وَ مَا غَوَى ، اغوا نشه. مَا غَوَى، موقعی ارزش داره که بتونه در معرض اغوا شدن باشه، پس اغواکنندگانی بودند. خب مَا غَوَى، از کی؟ مَا غَوَى، از دوران 20 سالگی. یعنی قبلش در اغوا بودند؟ از این آیه این بر نمی آید. اگر می خوایم بگیم مَا غَوَى، رسول الله ص، وقتی که 15 ساله بود، وقتی که 10 ساله بود. مَا ضَلَّ، وقتی که نوجوان بود. پس هم فضای به ضلالت رفتن، به ضلالت افتادن یا به اغوا افتادن وجود داشته هم یه شرایطی بوده که این به ضلالت افتادن نمی تونسته اتفاق بیفته. از این مَا ضَلَّ صَاحِبُكمْ وَ مَا غَوَى، شما برداشت کن محافظان خدایی. از آیه 3 و 4 یعنی وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الهَوَى ، إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى ، برداشت کن حاملان وحی خدایی و از آیه 5 به بعد برداشت کن، معلم خدایی. حافظان خدایی برای رسول الله ص. حاملان وحی برای رسول الله ص. و معلم خدایی با عنوان شدید القوی برای رسول الله ص، در تمام دوران زندگی. چرا؟ چون او باید آماده بشه، بالا بیاد. بیاد بالا هم کلام الله رو دریافت کنه هم به مقام رؤیت برسه. کسی که قراره بره کلام الله رو بگیره، کلام الله رو دریافت کنه و بیاد و کلام الله رو قرآن کنه برای دیگران، او باید کلاس آموزشی دیده باشه. یکی از کلاس های آموزشی کار کردن با وحی هست. او باید یاد گرفته باشه که غیر از وحی نباید حرف بزنه لذا در کل دوران زندگی او این کلاس رو عبور کرده. او این کلاس رو طی کرده. یاد گرفته غیر از وحی حرف نزنه. رسول الله ص قبل از قرآنِ قرآن با این سه معلم و محافظ، با این سه کلاس از جانب خداوند متعال مواجه هست، حافظان خدایی، حاملان وحی خدایی و معلم خدایی. نگهدارندگان از انحراف، وحی کنندگان و شدید القوی معلم.
رسول الله (ص) در اُفُق اعلی قبل از قرآنِ قرآن
میاد بالا. اصلا اینطوری ساخته میشه. رسول الله ص اینطوری ساخته میشه. فَاسْتَوَى ، پس اینطوری ساخته شد. پس رسول الله ص اینطوری ساخته شد. وقتی ساخته شد دیگه توی دنیا نیست. یه موقعیتی داره، وَ هُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلى. او دیگه در افق اعلی است. کی؟ هنوز قرآن نازل نشده. او حالا اومده در أُفُقِ الْأَعْلى، او آموزش دیده، یک مسیری رو پیش اومده، حالا اومده در یک موقعیتی که اون موقعیت عنوانش هست افق اعلی. اشیاء مختلف، اشیاء بزرگ و خدایی مختلف ممکنه در افق های مختلف باشند. ما افق های مختلف داریم، الان آیات قرآن رو ببینید، آفاق، افق های مختلف داریم. تو آفاق هر چیزی نیست. اشیاء خدایی هست. چی هست؟ آیات خدا. آیات خدا در افق های مختلف قرار گرفتند. دیگه چی هست؟ مثلا احتمالا جبرئیل، در یکی از این افق هاست. در بالاترین این افق رسول الله ص قرار دارند. معنای افق چی هست؟ باید بررسی بشه. افق ها جایگاه های اشیاء خوب خدایی هستند نه همه اشیاء. طبق سوره فصلت آیه 53 جایگاه آیات خداست. آیههای خدایی در افق ها، در افق قرار می گیرند و احتمالا جبرئیل در یک افقی قرار میگیره و در این موضوع افق یک افق عالی، عالیترین افق وجود داره که جایگاه رسول الله ص هست. طبق سوره نجم قبل از قرآن قرآن بعد از استوا شدن، بعد از اون سه فضایی که خداوند برای او قرار داد، محافظان، حاملان وحی و معلمی شدید القوی، او در أُفُقِ الْأَعْلىقرار می گیره.بزرگترین آیات خدا جاشون کجاست؟ در افق. در افق های خدایی. هر آنچیزی که شما اسمش رو می تونید بگذارید آیه، آیهی خدا، جاش کجاست؟ در افق. جایگاه اون افق ها از موقعیت رسول الله ص قبل از قرآنِ قرآن پایین تر است. عالی ترین آیهی قرآن رو پیدا کنید، یه جایگاهی داره، یه موقعیتی داره، موقعیت رسول الله ص قبل از رسیدن به قرآن قرآن، جایگاهشون از جایگاه اون آیه بالاتر هست. یعنی شما بگید این آیهی کبری است، رسول الله ص قبل از قرآن قرآن، موقعیتش از موقعیت آیهی کبری بالاتر است. در افق اعلی است. در عالیترین موقعیت افق هاست.
رفتار دَنَا، از جانب رسول الله ص آنقدر ادامه پیدا کرد تا با کلام الله مواجه شدند
از این موقعیت رسول الله ص یک رفتاری رو آغاز می کنند، اون رفتار هست دَنَا. و خداوند ایشون رو کمک می کنند، نصرت می کنند تا ایشون دوباره با رفتار تَدَلى، مسیر دَنَا را ادامه بدهند و برسند به موقعیت قابَ قَوسَینِو در موقعیت قابَ قَوسَینِکه در مسیر دَنَا است دوباره مسیر دَنَا رو ادامه بدهند، أَوْ أَدْنى . این مسیر دَنَا ادامه پیدا میکنه و رسول الله ص مسیر دَنَا رو شروع می کنند، حرکت میکنند. یک جایی با نصرت خداوند متعال و با رفتار تدلی از جانب رسول الله ص مسیر دنا ادامه پیدا میکنه در این مسیر به موقعیت قابَ قَوسَینِمی رسند و از موقعیت قابَ قَوسَینِعبور میکنند و مسیر دَنَا رو ادامه می دهند تا کجا؟ ادامه میدهند همچنان ادامه میدهند، همچنان ادامه میدهند. بعد از این ادامه از قابَ قَوسَینِ، بعد از اینکه مسیر دَنَا رو ادامه میدهند در طی مسیر دَنَا، در طی مسیر دَنَا با کلام الله مواجه می شوند، فَأَوْحَى إِلىَ عَبْدِهِ مَا أَوْحَى. آنچه که باید وحی میشد، هر آنچه که باید وحی میشد از کلام الله، هر آن تکلمی که باید اتفاق می افتاد به رسول الله ص اتفاق افتاد.
رسول الله (ص) با رفتار دنا، نزدیک تر از دو قوس مستمع کلام الله شد
اینجا یک تکلم بی حجاب صورت می گیره بدون هیچگونه حجابی، حتی به اندازه قابَ قَوسَینِحجاب وجود نداره. دو قوس دیگه نیست. آنقدر رسول الله ص نزدیک شده، آنقدر این مسیر دَنَا رو رفته که دیگه دوتا بودن حتی به اندازه دو قوس بودن معنی نداره. دوئیت حتی به اندازه دو قوس معنی نداره. از دو قوس هم عبور کردند به اندازه دو قوس هم دوئیت رو قرار ندادند و از این فضا هم عبور کردند. دوئیت وجود نداره دوتا وجود نداره ولی در مسیر دَنَا، نه در مسیر تکبر نه در مسیرهایی که عناوین دیگری می تونه بهش بگیره، نه در مسیری که حتی عنوانش قرب باشه. شما با عنوان قرب به سوی خدا برید همیشه فاصله هست، همیشه دوئیت هست ولو یک دوئیت به اندازه دو قوس. باید با رفتار دَنَا، حرکت کنیم الی الله. رسول الله ص بر اساس تعلیمی که دیده بود، بر اساس رشدی که کرده بود از أُفُقِ الْأَعْلىالی الله از مسیر دَنَا، با رفتار دَنَا، حرکت کرد، آنقدر حرکت کرد که بین او و خدا حتی نمی تونید شما بگید دو قوس و این ادامه داره. چه کسی این کلام الله رو دریافت کرده؟ اویی که از أُفُقِ الْأَعْلى مسیر دَنَا، رو حرکت کرده حتی به فاصله قاب قوسین هم رضایت نداده و حرکت کرده حتی در فاصله قاب قوسین هم متوقف نشده وحرکت کرده و بیش از این مسیر دَنَا، رو حرکت کرده و پیش رفته، او مستمع کلام اویی است که فاصله شون از هم از قابَ قَوسَینِکمتر است.
قلب عبد خداوند یعنی رسول الله (ص)، در فاصله ای ادنی من قاب قوسین، هر آنچه را دید تکذیب نکرد
بله کلام الله توسط رسول الله ص در این موقعیت دریافت شده و رؤیت انجام شده. مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى . در این آیه می فرماید که مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى ، پس اول می فرماید یه چیزی رو دید، آنچه که دید را. کجا آنچه که دید، حتی به اندازه قابَ قَوسَینِهم وسط نیست. الان شما می فرمایید که مَا أَوْحَى ، آنچه که وحی شد، آنچه که وحی شد در چه موقعیتی؟ در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین. در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین به ایشون وحی شد. هر آنچه که وحی شدنی بود به ایشون وحی شد. در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین، آنچه را که دید قلب او تکذیب نکرد. یه نکته عرض کنیم، وقتی او رسید به موقعیت ادنا مِن قاب قوسین، خداوند می خواهد او را معرفی کنه می فرماد چی؟ عَبْدِهِ. در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین هست، حتی به اندازه دو قوس هم فاصله نیست. ، حتی به اندازه دو قوس هم دوئیت نیست ولی عَبْدِهِ. این رو هم باید به عنوان نکته داشته باشیم. توحید ماجرا حفظ شده. بله در این موقعیت به او وحی شد، در این موقعیت آنچه که وحی شدنی بود به او وحی شد. در این موقعیت آنچه که دیدنی بود رو دید و قلب او آن را تکذیب نکرد. در آیه می فرماد، مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى . قلب، الْفُؤَادُ ، آنچه را که دید تکذیب نکرد.
نشانه استواری فؤاد در حین رؤیت عدم تکذیب است
شاید بشه از این آیه برداشت کرد که در آن موقعیت، در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین رؤیت چگونه انجام میشه؟ رؤیت با الْفُؤَادُ ، انجام میشه. ولی رؤیت انجام میشه، رؤیت بالْفُؤَادُ . ولی الْفُؤَادُ هم باید یک ویژگی داشته باشه یه استواری داشته باشه وقتی که دید تکذیب نکنه. پس رسول الله ص در اون موقعیت یک چیزی رو دید، چه را؟ آنچه که در اون موقعیت وجود داره. چی وجود داره؟ در اون موقعیت به اندازه کمتر از قابَ قَوسَینِالی الله فاصله هست. از این آیه میشه برداشت کرد که الله را دید. با چه دید؟ چگونه دید؟ میشه برداشت کرد که به الْفُؤَادُ ، دید. و الْفُؤَادُ ، آن را تکذیب نکرد.
در ادامه می فرماید، أَ فَتُمَارُونَهُ عَلىَ مَا يَرَى . در مورد آن چیزی که می بیند با او جدال می کنید؟ آیا در مورد بر سر آن چیزی که او می بینه، او داره می بینه، با او جدال می کنید؟ این مَا يَرَى ، چیه؟ آنچه که می بیند، چیه؟ چرا اینجا گفته نشد، أَ فَتُمَارُونَهُ عَلىَ مَا رَأَى؟
تکرار رؤیت بارها و بارها برای رسول الله (ص)
اینجا بحث مَا يَرَى ، به چه معناست؟ آیا به معنای پیوستگی، مداوم بودن در رؤیت هست؟ یا به معنای تکرار رؤیتهاست؟ مَا يَرَى ، اینجا به معنای تکرار در رؤیت اوست. بارها و بارها. چیزی که او می بینه هم تکرار در رؤیت او و هم سهل الوصول بودن در رؤیت او. می بینه، همین الان اراده کنه میره می بینه. بارها و بارها این براش اتفاق افتاده. چند نمونه اش در این سوره مطرح هست، مَا رَأَى ، او را دید، در کجا؟ در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین. در آیه 13 مطرح هست وَ لَقَدْ رَءَاهُ نَزْلَةً أُخْرَى ، قطعا او را دید، در چه زمانی؟ در زمان نَزْلَةً أُخْرَى . در چه موقعیتی؟ عِندَ سِدْرَةِ المُنتَهَى . در موقعیت عِندَ سِدْرَةِ المُنتَهَى . در کدام موقعیت عِندَ سِدْرَةِ المُنتَهَى ؟ عِندَهَا جَنَّةُ المَأْوَى . در اون موقعیتی از سِدْرَةِ المُنتَهَى که اونجا عِندَهَا جَنَّةُ المَأْوَى بود. در چه زمانی، چه جوری شد او را دید؟ إِذْ يَغْشىَ السِّدْرَةَ مَا يَغْشىَ . اون زمانی که یه چیزی آمد و سِدْرَةِ المُنتَهَى ، را پوشاند. در اون موقع هم دید. مَا زَاغَ الْبَصَرُ ، این اتفاق، این مااجرایی که اونجا رقم خورد، چشم او بصر او منحرف نشد، وَ مَا طَغَى ، و طغیان نکرد. یه ماجرای سختی اونجا اتفاق افتاده که عنوانش چی هست؟ يَغْشىَ السِّدْرَةَ مَا يَغْشىَ . یه چیزی که می پوشاند، پوشاننده بود، سِدْرَةِ المُنتَهَى را پوشاند. این واقعه اینقدر بزرگ بود ممکن بود بصر او را منحرف کنه ولیکن اینجا می فرماید که، مَا زَاغَ الْبَصَرُ ، بصر او منحرف نشد، وَ مَا طَغَى .
( اِستوی ) دلیل عدم انحراف رسول الله (ص) حتّی انحراف در حدّ بصر است
یه هم چنین واقعه ای در ابعاد بسیار کوچکتر، در ابعاد بسیار بسیار بسیار کوچکتر اتفاق افتاد برای قوم بنی اسرائیل، بر اون کوه. همه قوم مردند. یه ماجرایی در ابعاد بسیار کوچکتر اتفاق افتاد برای موسی ع بر اون کوه، موسی ع بیهوش شد، خَرَّ مُوسى صَعِقاً . اینجا می فرماید که رسول الله ص به هیچوجه حتی زَاغَ الْبَصَرُ ، برای او اتفاق نیفتاد. چرا؟ چون او محکم شده، فَاسْتَوَى . او برای این ماجرا استوار شده.
تکرار معراج و رؤیت برای رسول الله (ص)
از این آیات بحث تکرار معراج های رسول الله ص به دست میاد. در روایات داریم معراج رسول الله ص بارها بوده. بارها ایشون به معراج رفته. به دست میاد. در تمام بارهایی که به معراج رفته احتمالا در همه مواردی که ایشون به معراج رفته با اویی که در موقعیت ادنا مِن قاب قوسین، مواجه بود و او را رؤیت کرد با او در تمام این بارهای معراج مواجه بوده، مواجه بوده برای رؤیت. با او مواجه بوده، ممکنه در موقعیتهای مختلف مواجه شده با او، ولی با او مواجه شده. او رو دیده در موقعیتهای مختلف ممکنه با جلوه های مختلف، ولی او رو دیده. او رو رؤیت کرده. بارها و بارها او رو رؤیت کرده.