لزوم بررسی آیه 25 سوره لقمان و 63 سوره عنکبوت ذیل بحث الحمد لِلّه
برخی نکات در بحث حمد. در بحث حمد لازم است که برخی از آیات و روابط مفاهیم را مورد بررسی قرار بدهیم. در آیه ۲۵ سوره لقمان خدای متعال میفرماید وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ، اگر از آنها بپرسی، سوال کنی چه کسی آسمانها و زمین را خلق کرده؟ قطعاً پاسخ خواهند داد که الله، خب این الان خوبه یا بده؟ الان اینها آدمهای خوبی هستند یا آدمهای بدی هستند؟ اینها الان کجا هستند؟ جایشان چی هست؟ در ادامه خدای متعال باید بفرماید که پس تو بهشان بگو که آفرین، شما چقدر خوب هستید، باریک الله، خدای متعال میفرماید که وقتی این سوال را بپرسی آنها چه جوابی میدهند؟ آنها قطعاً قول میکنند الله، لکن تو قول کن، لکن تو بگو الحمدلله ، بَلْ ، بلکه اکثر آنها لا يَعْلَمُونَ ، اکثر آنها علم ندارند، چه علمی ندارند؟ پاسخ دادند، گفتند الله، شما سوال پرسیدی گفتی مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ ، آنها هم قطعاً پاسخ دادند گفتند الله ، خدای متعال به رسول الله میفرماید، تو بگو الحمدلله ، اکثر آنها علم ندارند. از این معنا ما چه میفهمیم؟ آیه دیگر شبیه به همین معنا در آیه ۶۳ سوره عنکبوت میفرماید که وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِها ، اگر از آنها سوال بپرسی که چه کسی نازل میکند از آسمان آبی را و به وسیله آن زمین را بعد از موتش حی میکند؟ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ، قطعاً پاسخ میدهند الله، قطعاً خواهند گفت الله. اینجا دوباره جمله عوض میشود یک جمله امری به رسول الله صلوات الله علیه، پس تو بگو الحمدلله . این الحمدلله به چه معناست؟ آیا به این معناست که خب آنها جمله خوبی گفتند، پاسخ خوبی دادند، تو بگو الحمدلله، بگو خدا را شکر که آنها جواب خوبی دادند، اگر این باشد پس آن ادامه آیه چیست؟ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ ، بلکه اکثر آنها عقل ندارند، آیا پاسخ آنها بد است؟ نه، پاسخ آنها بد نیست، پاسخشان عاقلانه نیست. در آیه ۲۵ سوره لقمان آیا پاسخ آنها بد است؟ نه.