دست یابی نماز معراج با کلام طیّب و دوری از هوی و ضلالت

بحث نمازِ معراج در آیه ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى

نماز معراج رو یک بخشیش رو یکی از پایه های بحثش در سوره نجم هست. یکی از موضوعات پایه‌ای در نماز معراج آیات اولیه سوره نجم است. وَ النَّجْمِ إِذَا هَوَى ‏، این تو بحث نماز است. مَا ضَلَّ صَاحِبُكمْ وَ مَا غَوَى‏، وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الهَوَى، إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى‏، عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى. ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى . اِ، ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى . و ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى چیه؟ نماز معراج این ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى، این تکرار نمازهای یومیه است. ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى. اینقدر باید در نمازهای یومیه مصرّ بود. چرا میگی هر روز صبح یه نماز، هر روز ظهر یه نماز، هر روز عصر مغرب عشا. همش که همونه می خونیم دیگه حالا یه بار هم آخر عمرمون می خونیم. چرا تکرار در نماز؟ به خاطر ذُو مِرَّةٍ. نتیجه این ذُو مِرَّةٍ قراره چی بشه؟ فَاسْتَوَى. مبنای این ذُو مِرَّةٍ، فَاسْتَوَى. مقدمه اش باید چی باشه؟ عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى.

پرهیز نطق در نماز از هوی و ضلالت

تو نماز چی میگی؟ چه حرفی می زنی؟ چه کار می کنی؟ منطقت در نماز چیه؟ نطقت در نماز چیه؟ مَا يَنطِقُ عَنِ الهَوَى . این مهمه. اینجا الان این خودش یک توجه ویژه در کلام نماز هست. در مفاهیم و جملات در نماز هست. جوری باید اونجا نطق کنی که عَنِ الهَوَى، نباشه. مقدمه می خواد. مَا ضَلَّ صَاحِبُكمْ وَ مَا غَوَى ‏. نمازی که در ضلالت هست، نمیشه. نمازی که در غَوَى هست، نمیشه. لذا تو همون کلام نماز هم در سوره حمد میگه شما منو از ضالین قرار نده. منو در راه ضالین قرار نده. مَا ضَلَّ صَاحِبُكمْ، صاحب شما در ضلالت نیست.

نمازی که انسان را آیه کند، نماز معراج است و بالا برنده انسان در افُق

شما نماز می خوانی، بسوی کجا؟ نماز میخوانی به سوی افق ها. بسوی قرار گرفتن در یک موقعیت افق. به سوی جایگاه آیات خدا. برای این که بری اونجا. آنقدر و آنقدر این مسیر را حرکت می کنید تا بری در یک افق قرار بگیری. خب دو مطلب هست شما میرید در یه افق قرار می گیری، از اونور چه چیزی در افق قرار میگیره؟ آیه خدا. نماز بخون آیه بشی. آیه بشی تو رو میبرن در افق. نمازی که تو را آیه کند نماز معراج است. نمازی که تو را جزء آیات خدا کند نماز معراج توست. تو اگر با نماز آیه خدا بشی این نماز باعث شده تو بالا بری و در افق قرار بگیری. این نماز معراج توست. معراج به معنای بالا برنده به معنای وسیله عروج وسیله‌ای که شما به وسیله اون میری بالا . نمازی که تو را آیه کند. نمازی که کلاس تعلیم تو باشد. عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى . نمازی که نطق صحیح تو باشد. نه این نطق عن الهوی . خب این آیات ابتدایی سوره نجم یکی از مبانی و موضوعات مربوط به نماز معراج است. فقط این بحث نیست.

نماز کلام طیّب و کلام طیّب بالا برنده است

یک بحث دیگه نمازی که کلام صحیحی باشد. نمازی که تکلم تو باشد، ولی تکلم طیب. نمازی که کلام طیب تو بشه. راه به سوی بالا چگونه باز میشه؟ راه رفتن به سوی بالا چگونه باز میشه؟ اول کلام تو باید بره بالا. آن چیز که راه رو میشکافه به سوی بالا راه رو هموار میکنه به سوی بالا، اول کلام طیب توست. با کلام طیب راه رو شکافتی حالا عمل کن برو بالا. بر اساس ایمانیات، عمل صالح انجام بده با عمل صالح برو بالا. توان تو در بالا رفتن عمل توست. پلکان تو در بالا رفتن کلام طیب توست. شما با کلام طیب پلکان رو میسازی با عمل صالح روی پلکان قدم بر میداری. نردبان تو کلام طیب توست. این هم یکی از بحث های مربوط به نماز معراج هست. نماز معراج یعنی نماز نردبان یعنی نماز پلکان. نماز پلکان ذیل بحث کلام طیب هست. إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ . بله این پلکان به سوی بالا کلام طیب هست. از موضوعات از مصادیق اصلی کلام طیب نماز است. چرا؟ چون نطق خدایی درش وجود داره. نطق مبتنی بر وحی درش هست. میتونه بسیاری از کلام های ما کلام طیب باشه. نماز از مهمترین از اصلی ترین کلام های طیب هست.

نماز از نمونه های بارز کلام طیّب است

یه فردی میتونه شکلی باشه که اصلاً همه زندگیش نماز باشد. همه زندگیش، همه بیانش همه کلامش، کلام طیب باشه. ولی از اصلی ترین جاهایی که این بستر فراهم هست نماز هست. کسی که تو نمازش کلامش طیب نیست در کاسبی اش کلامش طیب هست؟ نمیتونه باشه. در نمازی که دقیقا نطق آن آموزش داده شده، مبتنی بر وحی، کلام طیب نداشته باشه در جایی که ممکنه دقیقاً به او آموزش داده نشده چگونه می تونه کلام طیب داشته باشه؟! نماز از جهت اینکه کلام طیب میتونه باشه اگر برای فردی کلام طیب بشه این کلام طیب بالا میره. الی الله بالا میره. الی الله صعود میکنه. کلام طیب کیه؟ کلام طیب این فرد. کجا؟ الی الله صعود کرده. یعنی راه هموار شد. یعنی مسیر باز شد. حالا الان چه کنم؟ الان این فرد باید چکار کنه؟ الان عمل صالح انجام بده با عمل صالح این مسیر رو بالا برو. لذا عمل صالح مبتنی ‌بر کلام صعود یافته. عمل صالح پیرو کلام صعود یافته. این یه بحث در نماز معراج هست.

فلسفه اقامه همه نماز ها در خواستِ رَبِّ أَدْخِلْني‏ مُدْخَلَ‏ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْني‏ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لي‏ مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصيرا است

یه بحث دیگه در نماز معراج ذیل بحث این درخواست است. رَبِّ أَدْخِلْني‏ مُدْخَلَ‏ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْني‏ ژ وَ اجْعَلْ لي‏ مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصيرا. نمازها همه نماز ها نماز ظهر نماز مغرب و عشا نماز صبح نماز شب نافله های شب همه نماز ها برای این درخواست است، رَبِّ أَدْخِلْني‏ مُدْخَلَ‏ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْني‏ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لي‏ مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصيرا.