حمد فعلی است از سوی خداوند جهت جایگاه دادن به افراد و اشیاء و جایگاه دارترین افراد نزد خداوند رسول الله (ص) است
رسول الله (ص) از عالی ترین و مهم ترین مفعول های فعل حمد است
یک نکته در بحث حمد. وقتی خدای متعال بحث حمد را مطرح میکند، از عالیترین و مهمترین مفعول حمد وجود سید ما رسول الله صلوات الله علیه است. ایشان است که در مقام محمود است. ایشان است که محمد هست و ایشان است که احمد است. احمد هست به معنای حمد شدهتر، محمد هست به معنای کسی که مورد تحمید خداست. تحمید خدا در زمین برای ایشان است، حمد خدا در آسمانها بیشتر از همه به هر شکلی برای ایشان است.
در نظام حمد باید به این نکته توجه کرد که خداوند با انجام فعل های مختلف قصد جایگاه دادن به چه کسانی است
با نظام حمد باید به این موضوع توجه کنیم که خدای متعال از خلقت این اشیاء، از انجام این فعل، از انجام فلان فعل، از فلان تقدیر، قصد دارد به چه کسی یا چه کسانی یا چه اشیایی چه جایگاهی در نزد خودش بدهد و چه جایگاهی را برای کسانی یا اشیایی معرفی کند؟ خدای متعال آسمانها و زمین را آفریده، شما میدانید و این را باور دارید که خدا آسمانها و زمین را آفرید و خلق کرد، آیا کار اینجا تمام میشود؟ نه، باید این را بدانید که با خلقت آسمانها و زمین خدای متعال میخواهد به چه اشیایی و به چه کسانی چه جایگاهی بدهد، یا میخواهد جایگاه چه کسانی را هویداتر کند، بروز بدهد، جایگاه چه کسانی نزد خدا؟ همه آسمانها و زمین خلق شد و ما فیها خلق شد تا جایگاه چه کسی را نشان بدهد؟ جایگاه چه کسی را نزد خدا هویدا کند؟
خلقت آسمان ها و زمین جهت هویدا شدن جایگاه رسول الله (ص) نزد نفس الله است
بعضی اشیاء و افراد از ابتدا جایگاه داشتند مثل رسول الله صلوات الله علیه، آسمانها و زمین آفریده شد، ما فیها آفریده شد، تا خدای متعال جایگاه وجود مبارک سید ما رسول الله صلوات الله علیه را نزد خودش، در وجود خودش، نزد نفس الله هویدا کند، به خاطر این ایشان محمد است، به خاطر این ایشان احمد است
با هویدا شدن جایگاه رسول الله(ص) و اهل بیت (ع) باید به دنبال جایگاهی در نزد خداوند و رسول الله (ص) و اهل بیت (ع) بود
و در نظام خلقت باقی انسانها باید چه کار کنند؟ باقی اشیاء باید چه کار کنند؟ باید با توجه به جایگاه رسول الله، با دیدن این هویدا شدن جایگاه رسول الله و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و برخی خوبان مانند انبیا و رسولان علیهم السلام در نزد خدای متعال، در جهتی حرکت کنند که در نزد خدا جا پیدا کنند، جایگاه بیابند، در محضر نفس رسول الله جا پیدا کنند، در محضر نفس خدا، نفس الله جا پیدا کنند، جایگاه بیابند.
نسبت هفت آسمان به یکدیگر و نسبت شان به کرسی و نسبت کرسی به عرش به مثابه یک حلقه است و نابودی تمام اینها برای خداوند در حد یک قول است
خدای متعال در مورد آسمانها و زمین میفرماید که به راحتی میتواند آسمانها و زمین را از بین ببرد و آسمانها و زمین دیگری جای آن بگذارد، آسمانها و زمین برای خدا کاری ندارد، محصول یک قول خداست، محصول یک اراده خداست. آسمانها و زمین در نظام آفرینش خدا بسیار کوچک است، در برخی احادیث داریم که آسمان اول به نسبت آسمان دوم مثل یک حلقهای در بیابان است، همینطور آسمان دوم نسبت به سوم، آسمان سوم نسبت به چهارم، تا آسمان ششم نسبت به هفتم، بعد میفرماید مجموع آسمانهای هفتم به پایین نسبت به کرسی مثل حلقهای در بیابان است، مجموعه کرسی نسبت به عرش مثل حلقهای در بیابان است، اگر مطابق این حدیث توجه کنیم جایگاه آسمانها و زمین، قدر آسمانها و زمین چقدر است؟ شما میفرمایید در مقابل کرسی بسیار بسیار کوچک، در مقابل عرش بسیار بسیار بسیار کوچکتر و کوچکتر. کل آسمانها و زمین شیئی است که در لحظه خدای متعال میتواند آن را نابود کند و در لحظه آسمانها و زمین دیگری را بیافریند،
معرفت حمد یعنی حرکت به سوی شناخت جایگاهدارترین اشیاء و در رأس شان رسول الله (ص)
نظام حمد یعنی شما جایگاهشناس بشوید، جایگاه اشیاء عندالله، جایگاه اشیاء فی الله، در وجود خدا و جایگاهدارترین اشیاء را بشناسید. معرفت حمد یعنی حرکت به سوی شناخت جایگاهدارترین اشیاء، در رأسشان وجود سید ما رسول الله صلوات الله علیه است. او احمد است. به زمین نگاه میکنید، جایگاهدارترین شیء و انسان را بشناسید، که او محمد است، به آسمانها نگاه میکنید جایگاهدارترین شیء را بشناسید که او احمد است، جایگاهدارترین نزد خدا است، در وجود خدا. خدای متعال خالق آسمانها و زمین است؟ بله، جایگاه را بشناسید، آنها میگویند آسمانها و زمین را خدا خلق کرده است، قدر آسمانها و زمین را نمیدانند، جایگاه آسمانها و زمین را نمیدانند، جایگاه اشیاء مرتفع و جایگاهدار نزد خدای متعال را نمیدانند و توجه ندارند و به دنبال جایگاه یافتن برای خودشان نزد خدای متعالی نیستند، پس اینها از نظام معرفت الحمدلله فاصله دارند، لذا به رسول الله میفرماید که به اینها بگو الحمدلله . بله خلقت خدا را این گونه ببینیم، خدا را این گونه ببینیم در آنجایی که خالق است، آنجایی که فاعل فعلهای مختلفی است. خدا میخواهد جایگاه بدهد، خدای حمید میخواهد جایگاه بدهد در نزد خودش، شما با این مطلب با این معرفت از حمد کیف میکنید و حرکت میکنید الی الله، در حمد ذوق وجود دارد، در حمد کیف وجود دارد، در حمد حرکت وجود دارد، در حمد پیوستگی الی الله وجود دارد.