سه گانه تسبیح، حمد و سلام و دسته بندی انسان ها در نوع پرداختن به این مفاهیم
ما سه تا مفهوم مهم داریم که اشیاء و مخلوقات به این سه مفهوم باید بپردازند، 1- تسبیح 2- حمد 3- سلام. برخی اشیاء به یک گانه تسبیح میپردازند و باید بپردازند، برخی اشیاء به دوگانه تسبیح و حمد میپردازند و باید بپردازند، هم به تسبیح میپردازند، هم به حمد میپردازند، هم تسبیحشان در بستر حمد است. برخی از موجودات و انسانها و افراد عالی و مرتفع به سه گانه تسبیح، سلام و حمد میپردازند. در آیه دهم سوره یونس از قول اهالی اهل جنت نعیم این مطلب مطرح است که، دَعْواهُمْ فِيها سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ، اهالی جنت نعیم به این سه گانه میپردازند، یا در سه آیه انتهایی سوره صافات این بحث مطرح است که، سُبْحانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ وَ سَلامٌ عَلَي الْمُرْسَلِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ، یک فضا هم این سه گانه است. یعنی برخی اشیاء و مخلوقات، ترازشان تسبیح است لکن تسبیحی که مبتنی بر حمد نیست، برخی از موجودات به معرفت حمد واصل شدهاند، هم تسبیح دارند و هم حمد. برخی از انسانها تسبیح دارند و اهل سلام هستند و اهل حمد. هم تسبیح در این سه مرحله با هم متفاوت است، تسبیح دسته اول با تسبیح دسته دوم و تسبیح دسته سوم متفاوت است، درجات دارند. تسبیح دسته سوم محصولش سلام است، سلام مِنَ الله، و هم حمد درجاتش متفاوت است، دسته اول شاید خیلی با بحث حمد آشنا نیستند، دسته دوم مقداری با بحث حمد آشنا هستند، دسته سوم حمد را چنان معرفتی میدانند که همه معارف در آن جمع میشود و همه دغدغه و تلاششان رسیدن به جایگاهی در بحث حمد است.