جریان معرفت حمد در کل عالم و گام های عملی نسبت به این معرفت
عبد خدا شدن، استعانت از او و رفتار صحیح در قبال نعمات از گام های عملی معرفت به حمد است
یک نکتهای در مورد سوره حمد. در بحث سوره حمد از آیه دوم تا چهارم، معرفت هست، معرفت توحید هست، اینکه به واسطه بسم الله الرحمن الرحیم در عالم جریان دارد، معرفت حمد خداست، معرفت الحمد لله است، این معرفت رو باید داشت. بر اساس این معرفت، چند گام عملی رو باید سلوک کرد و طی کرد. یک گام إِيَّاكَ نَعْبُدُ ، گام عبودیت خالص برای خدا. گام دیگر إِيَّاكَ نَسْتَعِين . گام بعدی ذیل بحث أَنْعَمْتَ عَلَيْهِم غَيرْ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ ، رفتار صحیح در قبال نعمتهاست.
عدم استفاده صحیح از نعمات، خشم و غضب خداوند را در پی دارد
خدای متعال شما را بر یک سفره نعمتی قرار میدهد باید رفتار صحیح داشته باشی، رفتاری که غضب خدا را در پی نداشته باشد. پله پله با ارتقاء نعمتها مواجه میشوی، باید رفتار صحیح داشته باشی، ذکر نعمت، اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُم ، ذکر نعمت، شکر نعمت، استفاده صحیح از نعمات، توجه دقیق و درست به نعمات خدای متعال. توجه به این نعمتها مهمه. یک معنا از نعمتهای خدا عرض کنیم، به این معنا که شما میخواهید راه خدا را حرکت کنید، خدای متعال این رو قبول میکند، میپذیرد که شما این راه را حرکت کنید و ابزار و امکانات لازم رو مرحله به مرحله در اختیار شما قرار میدهد تا آخرین ابزار. آخرین ابزار عنوانش میشود چی؟ نعمت تامه. وقتی خدای متعال به کسی نعمت میدهد یعنی چی؟ یعنی قبول دارم یک قدم بیایی جلو، امکاناتش رو در اختیارت قرار دادم. نعمت از جانب خدای متعال، یک بله از جانب خدای متعال است، یک قبول داشتن، یک پذیرفتن از جانب خدای متعال است، اینکه تایید میکند و میپذیرد که امکانی، شرایطی، در اختیار شما قرار بگیرد که شما قدمی جلو بروید. اگر کسی به این امکان، اگر کسی به این شرایط، شرایط مطلوبی که خدای متعال قرار داده برای این که او پیش برود، توجه نکند و مدام توجه نکند و ذکر نکند و اهمیت ندهد و پس بزند و اتلاف کند و خدای نکرده در راه دیگری استفاده بکند، مورد غضب واقع میشود، آن امکان از او گرفته میشود، آن شرایط از او سلب میشود و شرایط دیگر، مادونتر، پستتر، ضعیفتر، در اختیارش قرار میگیرد. بله پس گام سوم عملی در بحث سوره حمد، توجه به نعمتهاست، توجه دقیق به نعمتهاست، تا جایی که نعمتها به سمت نعمت تام، پیش برورد.
گام مهم هدایت به صراط مستقیم، در بهره بردن از معرفت حمد
گام بعدی هدایت است به صراط مستقیم، یعنی در یک معرض دوراهی، هدایت به صراط مستقیم یا ضلالت از صراط مستقیم. هدایت به صراط مستقیم، گام چهارم عملی در سوره حمد است. رأس هدایتها، از رئوس هدایتها، ذیل بحث هدایت که از رئوسش اینجا در سوره حمد مطرح است، هدایت به صراط مستقیم، درحاشیه این بحث، بحث ضلالت مطرح است، ضلالت از سبیل، ضلالت از طریق، ضلالت از صراط مستقیم و انواع ضلالتهایی که میتواند مطرح باشد. اگر کسی در ضلالت باشد، هر رتبه از ضلالت، نمیتواند به سمت هدایت به صراط مستقیم حرکت کند. خدای متعال توفیق بدهد در راه ضالین نباشیم، جزء ضالین نباشیم.