پرداختن به اسباب متعددی که در عالم وجود دارد، بدون تداخل در بحث توحید، تنها با معرفت حمد امکان پذیر است

اگر با معارف حمد آشنا نباشید، إِيَّاكَ نَعْبُد نمی‌تونه اتفاق بیفته. اسباب متعددی در عالم هستند که ما به ناچار باید ازشون بهره بگیریم، ازشون منتفع بشویم، ازشون استفاده کنیم، به ناچار باید جستجو کنیم آنها رو، به ناچار باید در پی‌شون باشیم. این اسباب و وسایل ممکنه ما را از خدای متعال غافل کنند. رابطه پرداختن ما به اسباب مختلف، وسایل مختلف در عالم، با بحث توحید چیه؟ چه جوری حل میشه؟ این رابطه رو چه چیزی حل می‌کنه؟ معرفت حمد. معرفت حمد اگر باشه، پرداختن شما به اسباب و وسایل در عالم که ضرورت هم داره، در منطق توحید قرار می‌گیره. معرفت حمد که نباشه شما از توحید خارج می‌شوید. از ساده‌ترین اسبابی که در عالم است از مثلاً بارانی که می‌آید و شما بهره‌مند می‌شوید و احساس نیاز دارید به باران، از دوستی که دارید و گمان می‌کنید باید به شما کمکی برسونه، از علمی که کسی داره و شما می‌خواهید از اون علم، احساس می‌کنید و نیاز دارید که استفاده بکنید، گرفته تا موضوعات مختلف، تا امام عالم، تا کسی که در جایگاه امامت قرار گرفته، تا کتاب خدا. یک کتابی است با فضائل و تبعات مثبت زیاد، می‌خواهید از این موضوعات استفاده کنید، چگونه سراغ امام عالم بروم، ازش اطاعت بکنم و مصداقإِيَّاكَ نَعْبُد باشم؟ از این خارج نشوم؟ با معرفت حمد. اتصال دهنده اشیاء عالم به نظام توحید، به توحید خدای متعال، موضوع حمد است.