فضای معرفتی بسیار عمیق گام دوم توحید در مقایسه با گام اول

وجود اَحَدهای گوناگون در گام اول توحید، که البته به هیچ وجه کفو خداوند نیستند

در گام اول توحید که مطرح است لَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدُ در این گام، احدهای غیر الله مطرح است، وجود دارند، ولی مطلب این مقایسه است، این معرفت مقایسه است که وجود دارد، این معرفت تناسبی است که وجود داره که احدی در بین این همه اشیاء و احدهای غیر الله، کفو الله نیست، با این تاکید هم کفو الله نیستلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدُ ولی احدها وجود دارند، یعنی همان گام اول توحید که ما هستیم و می‌بینیم و با اشیاء زندگی می‌کنیم، با رفتارها و کردارهای مختلف، با اشیاء غیر الله تعامل داریم، ولی در نهایت به این معرفت می‌رسیم، با مسیر حمد، تسبیح، ذکر خدا، صلات خدا، با ایمان به خدا، معرفت به خدای متعال، در نهایت به این موضوع می‌رسیم که احدی کفو الله نیست، در نهایت به این معرفت می‌رسیم، سبحان ربی الاعلی، خدا را در بلند مرتبه‌ترین موقعیت‌ها نسبت به همه اشیاء و احدهای غیر از الله می‌بینیم، از مسیر تسبیح به اینجا می‌رسیم.

عدم وجود اَحدی حتی برای مقایسه با خداوند، در گام دوم توحید

گام دوم توحید سرزمینی است که احدی وجود نداره تا مقایسه کنیم، شیئی غیر از الله وجود نداره. اینجا کجاست؟ این معرفت کجاست؟ آیا این معرفت باید بعد از عبور از همه اشیاء عالم یعنی به لحاظ زمان، بعد از جنات اتفاقی می افته، یا نه در همین دوران زندگی دنیا، آخرت هم می‌تونه اتفاق بیفته؟ اگه بیفته چطور هست؟ و شما در بین اشیاء هستی، چطور هست که شیئی بجز الله نیست؟ اینجا گام بسیار سختی است، ورود به این مرحله، یک راه می‌خواهد، راهی از جانب خدای متعال، راه صحیح، راه دقیق. در گام اول توحید احدها هستند، اشیاء مختلف، احدهایی هستند غیر از الله، شما فقط باید نسبت رو به درستی ایجاد کنید. در گام دوم توحید یعنی آیه سوم سوره توحید لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَد یک نوع ارتباط جدیدی بین اشیاء و خدای متعال ایجاد میشه، معرفت جدیدی از اشیاء با خدای متعال است، که اون معرفت دیگه اشیاء، احدی غیر الله نیستند، این معرفت نیست که اشیاء، احدی غیر از الله هستند، این کجاست؟ چه معرفتی است؟