یکی از دلایل اصلی ظاهر شدن فساد در برّ و بحر، عدم رعایت شریعت و فقه است
در بسیاری از موضوعات فسادگونه که در زمین اتفاق می افته انسان باید این نگاه رو داشته باشه ظهر الفساد فی البر و البحر . اگر موضوع منفی هست ذیل فساد هست. این فساد چی شده؟ ظاهر شده. این فساد ظاهر شده. غلبه پیدا کرده. بیرون زده. اون چیزی که مشهود هست این فساد هست. یه چیزی که فاسده یه چیزی که نباید باشه. یه چیزی که موضوع بسیار منفیه. یه چیزی که به صلاح زمین و به صلاح انسانها نیست. در اینجا می فرماید بما کسبت ایدی الناس . بخاطر اون چیزی که انسانها کسب کردند. خوب بخاطر چه چیزی که انسانها کسب کردند؟ شما باید بگید چه فسادی چه کسبیاتی. چه فسادی چه کسبیاتی. مجموعه ای از کسبیات انسانها تأثیری داره در بروز یک فساد در زمین. خوب بما کسبت ایدی الناس چیه؟ انسانها کار دینی انجام دادند آیا اینطوره؟ انسانها کاری برمبنای دین انجام دادند و ظهر فساد فی البر و البحر ؟. قطعا این نیست. پس این منتفیه. بما کسبت ایدی الناس ، حتما رفتار غیر دینی هست. رفتار مقابل دینه. ظهر فساد فی البر و البحر ، نتیجه رفتار غیر دینی میشه. رفتارهای غیر دینی چی هستند؟ شما می فرمایید که عمده اونها ذیل شرعیات هست. یکی از موضوعات مهمش فقهیات هست. انسانها این رو رعایت نمی کنن.