آغاز سلوک الی الله در صراط مستقیم، از گام دوم توحید شروع می شود و تنها با ولایت خداوند انجام می پذیرد

ویژگی های گام اول توحید

بحث توحید چهار گام دارد، گام اول توحید آیه چهارم سوره توحید است وَ لَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَد اینجا شما با غیر الله مواجه هستید، باید غیر الله را پس بزنید، از غیر الله عبور کنید، باید سعی کنید کسی به جز الله نباشد، باید سعی کنید متوسل به کسی به جز الله نشوید، استعانت از کسی به جز الله نگیرید، عبادت کسی نکنید به جز الله. این گام اول توحید است.

ویژگی های گام دوم توحید

در گام دوم توحید، کسی به جز الله وجود ندارد که اصلاً بخواهید بهش بپردازید یا نپردازید، تأمل بکنید که آیا من از غیر الله جدا بشوم یا نشوم، کسی به جز الله وجود ندارد، کسی به جز او نیست، هیچ کسی نیست، هیچ غیر اللهی وجود ندارد، مفهومی به نام غیر الله در گام دوم توحید وجود ندارد، ولیّ مرشدی غیر از الله وجود ندارد، ولیّ‌ای غیر از الله وجود ندارد، نفسی به جز الله وجود ندارد.

ایاک نعبد و ایاک نستعین، ثمره موفقیت در گام اول توحید است

شما در گام اول از توحید با سلوک در گام اول و با موفقیت در این سلوک، به این نقطه می‌رسید که عبادت می‌کنید خدای متعال رو و فقط خدای متعال رو می‌شود إِيَّاكَ نَعْبُدُ و استعانت می‌جویید از خدای متعال و فقط از خدای متعال می‌شود وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِين . این آیه پنجم سوره حمد، تحققش، ثمره سلوک گام اول توحید است، ثمره موفقیت در گام اول توحید است.

ولایت در گام دوم توحید معنا می یابد و آن یعنی عدم وجود هیچ فاصله ای بین تو و خداوند

گام دوم توحید با رفتن بر صراط مستقیم آغاز می‌شود، با اتمام نعمت و رفتن بر صراط مستقیم، گام دوم توحید اینجاست. بله باید این توجه را به گام دوم توحید داشته باشی، به مسیر توحید داشته باشی، از اینجاست که سلوک فی الله شروع می‌شود، تو هستی و خدا. در این گام اول توحید است که شما مثلاً افرادی رو می‌بینید که هادیان به سوی خدا هستند، فرد می‌بیند یک فردی غیر خدا شما را دعوت می‌کند به سوی خدا. در گام دوم توحید چنین فردی وجود ندارد، فردی جدا از خدا. همه فضا یک اتصال محض به خدا است. به خاطر آن است که در گام اول توحید، مفهومی به اسم رسول، به عنوان مثال، مفهومی به اسم رسول وجود دارد، در گام دوم توحید وجود ندارد. در گام دوم توحید مفهوم ولیّ خدا وجود دارد. ولیّ خدا یعنی هیچ چیزی نیست غیر از خدا. یک اتصال محض به خداست و خود خداست، دوتا نیست. مصداق آن ولیّ رو وقتی در گام اول توحید نگاه می‌کنید، دوتا است، باید هم دوتا باشد و باید هم جدا کنی. این مفهوم در گام دوم توحید، مصداق دیگری ندارد چرا؟ چون مصداق دیگری اصلاً آنجا وجود ندارد چرا؟ چون اصلاً غیراللهی آنجا وجود ندارد.