جایگذاری همه موضوعات دینی در نظام توحید
همه دین، همه سعی و تلاش، همه سلوک، برای حرکت در این چهار آیه سوره توحید هست. به لحاظ مراحل حرکت، ابتدا آیه چهارم، بعد آیه سوم، بعد آیه دوم و بعد آیه اول، به لحاظ سلوک حرکت هست، به لحاظ معرفت خداشناسی، آیه اول در اوج است، بعد آیه دوم، بعد آیه سوم و بعد آیه چهارم. همه دین برای سلوک در این طریق است. هر چه شما در دین می بینید همه شریعت، همه موضوعات، همه آنچه در دین هست، وابسته به این نظام توحید هست و در این نظام توحید قرار میگیره، جهاد فی سبیل الله، بِرّ، حسنات، امامت، ولایت، حج، تمام آنچه که از فرائض دینی هست، همه در این سلوک جایگذاری می شوند. اگر جای موضوعات در این سلوک مشخص نباشه، اون موضوع پَرت هست، اون موضوع رها است، اون موضوع الی الله نیست. الی الله یعنی سلوک در این چهار آیه سوره توحید. الی الله، شما میخواید ببینید الی الله هستید یا نه باید ببینید آنچه که مشغولش هستی، آنچه که بهش می پردازی، حتی آنچه که به لحاظ عنوان و ظاهر، یک موضوع دینی و مثبت تلقی میشه، در کدام آیه از آیات سوره توحید است؟ نسبتش با این چهار آیه سوره توحید کجاست؟ حتماً باید این لحاظ شده باشه. اگه نباشه اون موضوع الی الله نیست. ممکنه عنوان اون موضوع و رفتاری که انجام میدی باشه نماز، باشه صلات، باشه حج، باشه روزه و هر موضوع دیگری، باشه جهاد، به عنوان مثال جهاد در راه خدا، عنوانش این باشه ولی اگه نسبتش با این نظام توحید، معلوم نباشه، اون موضوع رها هست، اون موضوع الی الله نیست. اون موضوع الی غیر الله است. مقصد همه عالم خدایی، الی الله هست در نظام توحید، در نظام این چهار آیه سوره توحید. همه موضوعات باید الی احدیت الله باشه، نسبتش باید با احدیت الله معلوم باشه. در مرحله بعد و ما قبل، همه موضوعات باید نسبتشون با فضای صمدیت الله معلوم باشه. همه موضوعات باید نسبتشون با فضای لم یلد و لم یولد بودن خدای متعال معلوم باشه و همه موضوعات و فرائض و رفتارها باید نسبتشون با فضای عدم کفو بودن هرآنچه که غیر الله است با خدای متعال، معلوم باشد. این رو باید شما در نظر داشته باشید، این یعنی دین، این یعنی دینی که الی الله هست.